Κινητά-τοξικές «βόμβες» στις χωματερές

Ενα εκρηκτικό μίγμα μολύβδου, βηρυλλίου, εξασθενούς χρωμίου, αρσενικού και καδμίου βρίσκεται αυτή τη στιγμή δίπλα σας, στην τσέπη σας, στην τσάντα σας -μπορεί και ενωμένο με... hands free στο αυτί σας! Για το κινητό τηλέφωνο, βέβαια, ο λόγος, που μπορεί να χάνει χρόνο με τον χρόνο σε μέγεθος, δεν χάνει όμως και σε περιεκτικότητα σε επικίνδυνα βαρέα μέταλλα, τα οποία όταν η συσκευή «σβήνει» για πάντα απελευθερώνονται στο περιβάλλον.

Ο κύκλος ζωής ενός κινητού δεν ξεπερνά σήμερα τον ένα χρόνο (όλοι εκμεταλλευόμαστε τις «επιδοτήσεις» των εταιρειών για αγορά νέας συσκευής), με αποτέλεσμα ο αριθμός των συσκευών που απορρίπτονται να εκτοξεύεται στα ύψη. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 110 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα «πετάμε» ετησίως οι Ευρωπαίοι, με τους Ελληνες να συμμετέχουμε με διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό. Οταν όμως σε άλλες χώρες η ανακύκλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών έχει προχωρήσει, εμείς εξακολουθούμε να «τροφοδοτούμε» με μικρές τοξικές βόμβες τις χωματερές και τους ΧΥΤΑ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τους περίπου 200.000 τόνους που υπολογίζεται ότι αγγίζει η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων, η ποσότητα που ανακτάται για ανακύκλωση δεν έχει φθάσει ακόμα ούτε τους 44.000 τόνους που ήταν ο στόχος στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών υποχρεώσεών μας.

«Δυστυχώς, ενώ έχουν γίνει κάποια βήματα, ακόμα σε μεγάλο ποσοστό πετάμε τα κινητά μας στα σκουπίδια, αντί για τους ειδικούς κάδους ανακύκλωσης. Και όταν πετάμε ένα κινητό, αρχίζουν τα προβλήματα», λέει στην «Κ» ο διευθυντής του Εργαστηρίου Διαχείρισης Τοξικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Ευάγγελος Γιδαράκος. «Κι αυτό γιατί στα κινητά συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος των βαρέων μετάλλων».

Το πιο «ρυπογόνο» στοιχείο των κινητών είναι η μπαταρία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ποσότητα του καδμίου που περιέχεται στις μπαταρίες νικελίου καδμίου είναι ικανή να μολύνει το 1/3 του νερού μιας πισίνας ολυμπιακών διαστάσεων! Στα πλέον επικίνδυνα συστατικά ενός κινητού τηλεφώνου συγκαταλέγονται επίσης το βηρύλλιο και ο μόλυβδος. «Η κύρια ανησυχία έγκειται στην πιθανή διαφυγή τους στο περιβάλλον μέσω των στραγγισμάτων, με συνέπεια τη ρύπανση των υπόγειων υδροφορέων», σημειώνει ο κ. Γιδαράκος. «Πρόκειται για ένα φλέγον ζήτημα, το οποίο αναζητεί επειγόντως λύση».

Η ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών στην Ελλάδα, εκτός από τη διστακτικότητα των δήμων να συμμετέχουν στο ανάλογο πρόγραμμα (περίπου 200 μόνον συγκεντρώνουν αυτού του είδους τα απόβλητα), αλλά και τη δική μας αδράνεια, συναντά και ένα επιπρόσθετο πρόβλημα. «Τους ρακοσυλλέκτες», λέει ο πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης κ. Φίλιππος Κυρκίτσος. «Υπάρχουν χιλιάδες ρακοσυλλέκτες σε όλη τη χώρα που μαζεύουν κάθε ηλεκτρική και ηλεκτρονική συσκευή και τις πουλούν σε μάντρες, οι οποίες ανακτούν μέταλλα. Οι μάντρες αυτές όμως δεν κάνουν περιβαλλοντική διαχείριση - ποιος ξέρει πού καταλήγουν τα τοξικά στοιχεία των συσκευών. Μια λύση θα ήταν να ενταχθούν και οι ρακοσυλλέκτες στο σύστημα, ωστόσο αυτό είναι πολύ δύσκολο για ευνόητους λόγους», καταλήγει.

Kathimerini