Σύγχρονοι επαναστάτες

Της Ελενας Μπέλλη

Επανάσταση: (η) ουσ. (Κ επανάστασις, -εως) ομαδική εξέγερση κατά της εξουσίας ή του καθεστώτος / (μτφ.) προσπάθεια ή επίτευξη ριζικής αλλαγής των καθιερωμένων...

Δεν έχουν την επιβλητική φυσιογνωμία του Τσε, ούτε βέβαια την εξαιρετική ευφυϊα του Λένιν. Δεν έχουν καν την ρητορική δεινότητα του Φιντέλ: Τα νέα πρόσωπα της «Επανάστασης» έχουν μόνον μία ιδιότητα, το πείσμα... Από τους μοναχούς της Μιανμάρ και τους οπαδούς του Δαλάι Λάμα στο Θιβέτ, έως τους δικηγόρους στο Πακιστάν και τους bloggers του Ιράν, οι φορείς της σύγχρονης επανάστασης είναι ανώνυμοι, χωρίς κοινή πολιτική ταυτότητα, χωρίς χαρισματική ηγεσία, χωρίς άλλο συνδετικό κρίκο πλην του κοινού στόχου - του στόχου που εξυπηρετούν, όπως όλοι οι επαναστάτες, υπό αντίξοες, επικίνδυνες συνθήκες.

Οπως στη Λατινική Αμερική στη δεκαετία του 70, όταν οι καθολικοί μοναχοί διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στην αφύπνιση της κοινωνικο-πολιτικής συνείδησης των πολιτών, έτσι και στη Μιανμάρ, οι βουδιστές μοναχοί εξεγέρθηκαν εκφράζοντας τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού της χώρας. Ενδεδυμένοι με τους βαθυκίτρινους μανδύες τους, οι καθ όλα ειρηνικοί μοναχοί της Μιανμάρ «θάμπωσαν» τη διεθνή κοινότητα για το σθένος τους στη συμβολική μάχη τους κατά της πολυετούς χούντας.

Κι έγιναν γρήγορα παράδειγμα προς μίμηση. Οι ειρηνικές διαδηλώσεις των οπαδών του Δαλάι Λάμα, των βουδιστών με τους ίδιους, βαθυκίτρινους μανδύες, είχαν κεντρικό σύνθημα τη φράση «Ελευθερία στο Θιβέτ». Και εξαπλώθηκαν γρήγορα ανά την υφήλιο: Στο Κατμαντού, το Νέο Δελχί αλλά και τη Νέα Υόρκη και τις Βρυξέλλες, η... βαθυκίτρινη επανάσταση έδωσε το παρόν, στέλνοντας μήνυμα συμπαράστασης.

Οι δρόμοι του Ισλαμαμπάντ, από την άλλη, δεν κατακλύστηκαν από μοναχούς: Η «επανάσταση» κατά της χούντας του στρατηγού Μουσάραφ ξεκίνησε από την καλύτερα οργανωμένη επαγγελματική συντεχνία στη χώρα, τους δικηγόρους. «Πράγματι, οι δικηγόροι έκαναν για το Πακιστάν πολύ περισσότερα απ ό,τι έκανε ποτέ η αντιπολίτευση», δηλώνει εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη χώρα. Διότι, πολύ απλά, όταν ο Μουσάραφ έπαιξε το τελευταίο του χαρτί, επιχειρώντας να εκκαθαρίσει το Ανώτατο Δικαστήριο διορίζοντας δικούς του δικαστές, οι δικηγόροι, γνώστες του νομικού πλαισίου και άριστα οργανωμένοι, αποφάσισαν να γράψουν το πολιτικό τέλος του στρατηγού. Πολλοί από αυτούς κατέληξαν στη φυλακή, αλλά για τον Μουσάραφ, η αρχή του τέλους είχε ήδη γίνει...

Επανάσταση μέσω διαδικτύου
Στο Ιράν, η «επανάσταση» δεν γίνεται στους δρόμους, δεν έχει καν κεντρική οργάνωση: Είναι η... αυτοσχέδια, σύγχρονη επανάσταση μέσω διαδικτύου. Χιλιάδες νέοι Ιρανοί βρίσκουν στο internet μία μοναδική δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης για να διατυπώσουν τα αιτήματά τους για περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες και να καταθέσουν τις απόψεις τους για την μεταρρύθμιση του συστήματος των Αγιατολάδων. Χωρίς τον φόβο των διώξεων ή άλλων αντιποίνων, οι bloggers στο Ιράν, κυρίως στην Τεχεράνη, χρησιμοποιούν σχεδόν μισό εκατομμύριο blogs για να δημιουργήσουν ένα νέο είδος διαμαρτυρίας. Ενας φθηνός, εύκολος και γρήγορος τρόπος επικοινωνίας, όπως... τα κινητά τηλέφωνα, που τα «αποβράσματα» της Γαλλίας, όπως χαρακτήρισε ο τότε υπουργός Εσωτερικών Ν. Σαρκοζί, τους νέους του περιθωρίου, ανέδειξαν στο πολυτιμότερο εργαλείο της εξέγερσης στα προάστια του Παρισιού.

Διαφοροποίηση
Τι διαφοροποιεί τους σύγχρονους από τους παραδοσιακούς επαναστάτες; Η έλλειψη ιδεολογικής ή ταξικής ταυτότητας και η μετριότητα του στόχου. Αν για τον Τσε η επανάσταση θα τέλειωνε μόνον με την κατάρρευση και της τελευταίας χουντικής κυβέρνησης στον κόσμο, για τους μοναχούς της Μιανμάρ θα τελειώσει με τον εκδημοκρατισμό της χώρας.

Και αν ο Φιντέλ δεν αρκέστηκε ποτέ στη μετριότητα, οι bloggers στο Ιράν κι οι νέοι του Παρισιού δηλώνουν ότι αρκούνται σε βασικές κοινωνικο-πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Από την άλλη, οι νέοι επαναστάτες διαμορφώνουν τη σύγχρονη «άμορφη επανάσταση» του σήμερα για να υπηρετήσουν αξίες χωρίς στερεότυπα, απελευθερωμένες από τα βάρη των κομματικών ή πολιτικών ταυτοτήτων και ταγμένες αποκλειστικά στο πλευρό του κοινωνικού συνόλου...

Πηγή: Ημερησία